Streszczenie
Wstęp. Lekarze dentyści z uwagi na specyfikę pracy zawodowej, polegającą między innymi na długotrwałym przebywaniu w statycznej pozycji siedzącej, częstym pochylaniu i rotacji tułowia, powtarzanych sekwencjach ruchów, zaliczają się do grupy ryzyka schorzeń układu mięśniowo-szkieletowego, które z czasem mogą prowadzić do niesprawności. Cel pracy stanowiła ocena wpływu wybranych czynników na stopień niesprawności wynikającej z dolegliwości bólowych szyjnej i lędźwiowej części kręgosłupa u osób wykonujących zawód dentysty.
Materiał i metody. Analizie poddano wyniki sondażu diagnostycznego 97 aktywnych zawodowo lekarzy dentystów w wieku 30-40 lat, którzy w ciągu 2 lat poprzedzających badania doznali dolegliwości bólowych kręgosłupa. Narzędzie badawcze stanowiła ankieta autorska oraz wskaźniki niesprawności w bólach szyjnej (NDI, ang. Neck Disability Index) i lędźwiowej (ODI, ang. Oswestry Distability Index) części kręgosłupa. Obliczenia wykonano przy użyciu testu U Manna-Whitney’a i korelacji rang Spearmana.
Wyniki. Zaledwie 4% dentystów deklarowało rzetelne przestrzeganie zasad ergonomii pracy, a 72% respondentów podejmowało aktywność fizyczną w czasie wolnym. Nie stwierdzono statystycznie istotnych związków między wiekiem, budową ciała, stażem pracy w zawodzie dentysty i dzienną liczbą godzin pracy a stopniem niesprawności określonym na podstawie kwestionariuszy ODI i NDI. Praca z dostępu bocznego lub tylnego, podejmowanie aktywności fizycznej, korzystanie z zabiegów fizjoterapeutycznych nie stanowiły czynników różnicujących poziom niesprawności badanych osób.
Wnioski. Istnieje potrzeba tworzenia programów upowszechniających potrzebę rzetelnego przestrzegania zasad ergonomii pracy w zawodzie dentysty, jak również wdrażania nowych koncepcji organizacji pracy w odniesieniu do badanej grupy zawodowej.
Słowa kluczowe:
polityka zdrowotna, medycyna pracy, ergonomia pracy