19-4-080 Porównanie skuteczności zabiegów fizykalnych z treningiem stabilizacji centralnej w leczeniu pacjentów z zespołem bólowym dolnego odcinka kręgosłupa – P. Gąsior

P. Gąsior – Comparison of the effectiveness of physical treatments with central stabilization training in the treatment of patients with lower back pain syndrome. Fizjoterapia Polska 2019; 19(4); 80-91

Streszczenie

Wstęp. Dolegliwości bólowe kręgosłupa stały się problemem społecznym. Wśród licznych czynników wywołujących ból najczęściej wymieniane są: anomalie wrodzone, zmiany zwyrodnieniowe, stany zapalne, choroby nowotworowe, urazy, bóle przeciążeniowe, zaburzenia metaboliczne, problemy psychologiczne, problemy socjalne. W leczeniu bólu kręgosłupa najczęściej stosuje się kinezyterapię, fizykoterapię leczenie farmakologiczne.
Cel pracy. Porównanie skuteczności zabiegów fizykalnych z treningiem stabilizacji centralnej w leczeniu pacjentów z zespołem bólowym dolnego odcinka kręgosłupa.
Materiał i metody. Badania wykonano na grupie 40 pacjentów (22 kobiety i 18 mężczyzn) z objawami bólowymi dolnego odcinka kręgosłupa. Badanych przydzielono do dwóch grup. Grupa A poddana została serii zabiegów z zakresu fizykoterapii. Grupa B wykonywała trening stabilizacji centralnej nie korzystając z fizykoterapii. Przed rozpoczęciem zabiegów oraz po zakończeniu rehabilitacji oceniono stopień dolegliwości bólowych i ich wpływ na codzienny komfort życia, wykorzystując kwestionariusz Oswestry (ODI) oraz skalę VAS.
Wyniki badań. Nie stwierdzono istotnej różnicy wyników, dotyczących subiektywnej oceny dolegliwości bólowych dolnego odcinka kręgosłupa zweryfikowanych skalą VAS. W obu grupach zaobserwowano wysoce istotny (p < 0,01) spadek odczuć bólowych po terapiach w stosunku do wyników z okresu przed terapią. Nie stwierdzono istotnej różnicy wyników dotyczących codziennego komfortu życia, zweryfikowanych kwestionariuszem ODI w zależności od grupy badawczej (p < 0,05). Wysoce istotna (p < 0,01) różnica dotyczy porównania wyników przed i po terapii w dwóch grupach. Żadna z zastosowanych terapii nie wykazuje większej skuteczności w poprawie komfortu życia codziennego, mimo że obie terapie w ocenie pacjentów ten komfort poprawiają. Wnioski. Ćwiczenia stabilizacji centralnej stanowią skuteczną alternatywę dla szeroko stosowanych zabiegów fizykoterapeutycznych w terapii zespołu bólowego dolnego odcinka kręgosłupa lub powinny je skutecznie uzupełniać. Badania własne nie wykazały jednoznacznie większej skuteczności zabiegów fizykalnych w stosunku do koncepcji ćwiczeń stabilizacji centralnej.

Słowa kluczowe:
stabilizacja centralna, ból, odcinek lędźwiowy, fizykoterapia